SKKN Một số kinh nghiệm phát huy tính tích cực học Tiếng Anh cho học sinh Lớp 8 tại Trường TH&THCS Trường Thủy

ày giáo viên cần phải linh hoạt sử dụng các thủ thuật khác nhau như : Sử dụng tranh ảnh, vật thật sưu tầm thay cho tranh trong sách để gây hấp dẫn, hỏi các kiến thức bài cũ có liên quan đến bài mới, chơi một số trò chơi nhỏ để khai thác các kiến thức có sẵn của học sinh và dẫn dắt vào bài mới. Khi thực hiện phần này, giáo viên cần chú ý một số điểm sau: Có thể sử dụng cả tiếng Anh lẫn tiếng Việt, cần tạo cơ hội cho học sinh hỏi lại giáo viên hoặc hỏi lẫn nhau để gây hứng thú, phát huy tính tích cực của học sinh. Luôn quan tâm đến tâm lý lứa tuổi và sở thích của học sinh để đưa ra những thủ thuật phù hợp.
 Ví dụ, để dạy phần Gettting started ở Unit3-Anh 8, tôi đã phôtô phóng to 6 bức tranh trong sách, tô màu lại cho đẹp và cho học sinh chơi trò chơi: Kim’s game (What is the girl doing in each picture?)
- Bằng cách này tôi đã gây sự chú ý, tập trung của học sinh và kích thích được nhu cầu giao tiếp bằng tiếng Anh cho các em. Các em có thể nhìn vào bức tranh và nghĩ ngay đến các hoạt động bằng tiếng Anh, nhanh chóng đưa ra được các câu:
-She’s washing dishes, -She’s making the bed, -She’s sweeping the floor
-She’s cooking, -She’s tidying up, -She’s feeding the chickens
3. Giới thiệu ngữ liệu (Listen and read)
 Giới thiệu ngữ liệu có thể là giới thiệu nội dung có liên quan chủ đề bài học, có thể là giới thiệu từ vựng, ngữ pháp, hay chức năng ngôn ngữ thông qua bài hội thoại. Giáo viên cần phối hợp với tranh, giáo cụ trực quan để làm rõ tình huống, ngữ cảnh của bài hội thoại, thông qua đó làm rõ nghĩa của từ mới hay chức năng, cách sử dụng của cấu trúc mới. Chú ý tạo điều kiện cho học sinh tự khám phá thông tin mới qua các thủ thuật gợi mở nhằm giúp học sinh hiểu bài một cách chủ động và tích cực hơn. Ví dụ để giới thiệu cấu trúc “Used to” tôi sử dụng bức tranh ở phần speak với câu hỏi : How did the people travel to work 100 years ago? 
Khi các em nhìn vào bức tranh thì các em dễ dàng nhận ra rằng ngày xưa mọi người đã từng đi bộ để làm việc. Lúc này tất cả học sinh đang nhìn vào bức tranh, những em khá giỏi sẽ nghĩ ngay đến hoạt động này diễn đạt bằng tiếng Anh như thế nào, học sinh yếu kém cũng có thể trình bày được bằng tiếng Việt và mong muốn diễn tả bằng tiếng Anh thông qua bức tranh sinh động này. Như vậy cấu trúc mới được xuất hiện một cách nhẹ nhàng, dể hiểu và lôi cuốn được các đối tượng học sinh tham gia hoạt đông. 
 -They walked to work or They used to walk to work
4. Dạy kĩ năng nói (Speak)
 Giáo viên cần phối hợp sử dụng thường xuyên các hình thức luyện tập nói theo cặp (pairs) hoặc theo nhóm (groups) để các em có nhiều cơ hội sử dụng tiếng Anh trong lớp. Ngoài ra, giáo viên cần tổ chức các hoạt động để có sự thi đua giữa các nhóm, tạo không khí học tập sôi nổi. Với từ ngữ nào học sinh muốn diễn đạt bằng tiếng Anh nhưng không được, có thể cho phép học sinh dùng tiếng Việt đặc biệt khi học sinh nói sai, phát âm không đúng thì giáo viên không ngắt lời cứ để học trò nói tự nhiên, sau đó mới sửa lỗi, đối với học sinh trung bình yếu, giáo viên cần đặt nhiều gợi ý, câu hỏi đơn giản hoặc chẽ nhỏ vấn đề để học sinh không mất tự tin khi trả lời. Ví dụ, để dạy phần Speak ở Unit 2- Anh 8, tôi dùng bìa cứng viết bài hội thoại lên đó với mục đích là tập trung được sự chú ý của học sinh nhìn lên bảng, khi giao việc cho học trò hoạt động cặp, sắp xếp lại vị trí của các câu thành một bài hội thoại hợp lí, thì giáo viên dễ quán xuyến tất cả mọi đối tượng học sinh nếu để cho các em nhìn vào sách thì các sẽ dễ dàng bị chi phối bởi những bức tranh khác do hình ảnh sinh động, màu sắc đẹp hoặc nhìn lơ đãng. Bên cạnh đó, rất tiện lợi cho học sinh nhìn lên bảng luyện tập hội thoại theo cặp. 
5. Dạy kĩ năng nghe (Listen)
 Giáo viên nên thực hiện ba bước dạy nghe (trước khi nghe, trong khi nghe và sau khi nghe) và nên phân nhóm theo trình độ học sinh, kết hợp với hình ảnh, trò chơi để tiết nghe được nhẹ nhàng. Lúc cho học sinh nghe nên để qua hết một lượt chứ đừng ngắt khúc. Những phần nghe đơn giản (tên, tuổi, phân loại) nên để học sinh trung bình, yếu, kém phát hiện; những phần nghe phức tạp nên cho học sinh khá giỏi giải đáp (mô tả, lí giải, so sánh).
 Ví dụ: Để dạy phần Listen- Unit 3- Anh 8, tôi đã chuẩn bị một số đồ dùng sau: băng -đài, củ tỏi, ớt xanh và một số bức tranh về món ăn sưu tầm từ tạp chí “Hạnh phúc gia đình” và “Phụ nữ Việt Nam”,... Với sự chuẩn bị này, khi tôi đưa các vật ra thì học sinh có thể biết nội dung bài học hôm nay là gì và các em lôi cuốn ngay vào bài mới một cách nhẹ nhàng.
6. Dạy kĩ năng đọc hiểu (Read)
 Giáo viên cũng thực hiện ba bước dạy đọc (trước khi đọc, trong khi đọc và sau khi đọc). Giáo viên nên đơn giản hoá bài đọc bằng cách đưa ra một số bài bài tập đơn giản như đưa ra một số câu nhận định đúng sai (T/F statements), sắp xếp lại vị trí các câu theo đúng trình tự nội dung câu chuyện (Ordering), dùng tranh và đặt câu hỏi để học sinh đoán nội dung, yêu cầu học sinh đặt một số câu hỏi mà các em hi vọng bài đọc sẽ trả lờiĐể tránh sự nhàm chán, giáo nên thay đổi các thủ thuật sao cho phù hợp với nội dung và kiểu bài. Các bài đọc trong sách lớp 8 tương đối dài với lượng từ mới phong phú nên khâu chuẩn bị bài nhà của học sinh là vô cùng quan trọng, giáo viên nên hướng dẫn cụ thể học sinh phải làm những công việc gì trước khi học bài mới theo ý đồ của giáo viên như : soạn từ mới theo từ loại, tìm chủ đề bài đọc, liên hệ thực tế
Ví dụ: Để dạy phần Read- Unit 8-Anh 8, tôi không sử dụng các thủ thuật thường dùng như T/F statements, comprehension question (Lucky number), mà tôi cho học sinh đoán nội dung bài học theo dạng Networks. Cho học sinh hoạt động theo 2 nhóm, lên bảng viết. Sau khi đọc nội dung bài thì 2 nhóm tiếp tục lên bổ sung ý kiến ở trên bảng cho hoàn chỉnh và mỗi người trong nhóm chỉ được lên bảng viết một lượt. Có như vậy, mới thu hút hầu hết học sinh tham gia hoạt động tích cực. 
 lack of electricity
The difficulties of farmer life
 hard work	earn little money
 bad weather	no vacations
 7. Dạy kĩ năng viết (Write)
 Giáo viên cũng thực hiện ba bước dạy viết (trước khi viết, trong khi viết và sau khi viết). Giáo viên có thể kích thích sự hứng thú của học sinh vào bài viết bằng cách sử dụng giáo cụ trực quan, tranh vẽ minh hoạ về chủ đề viết, thiết lập một tình huống cho bài viết, thảo luận loại bài viết: một lá thư, một câu chuyệnGiáo viên cần làm tốt phần hướng dẫn mẫu qua các bài tập đọc bằng cách cho học sinh nói theo cặp, nhóm thông qua một số câu hỏi, cho chơi một số trò chơi ngôn ngữ, kể một câu chuyệnQua đó giáo viên lập dàn ý (Out line) hoặc một Key expressions lên bảng, yêu cầu học sinh sử dụng dàn ý hoặc bảng key làm phần cơ bản để viết. Bên cạnh đó sự chuẩn bị trước của học sinh cũng không kém phần quan trọng trong tiết viết vì vậy, giáo viên nên gợi ý câu hỏi trước để học sinh về nhà có thời gian suy nghĩ. Hỏi thêm nhiều vấn đề liên quan đến đề tài. Hướng cho học sinh vốn từ vựng để phục vụ nội dung cần viết., giao cho học sinh các bài tập cụ thể về nhà nhằm nâng cao khả năng viết cho các em
Ví dụ: Trước khi dạy phần Write-Unit 8- Anh 8, tôi yêu cầu học sinh về nhà chuẩn bị trước: - Hãy nêu tên các phần của một bức thư, chuẩn bị những từ và cụm từ để miêu tả ngôi nhà, làng quê. Những cơ sở vật chất nào có ở làng quê em. Em thích điều gì nhất ở làng quê em. Tại sao?
 Khi đã có sự chuẩn bị nhà của học sinh, giáo viên có thể cho học sinh làm phần viết 1 một cách nhanh chóng và không cần học sinh phải xem lại phần viết ở Unit 5. Như vậy giáo viên có thể tiết kiệm được thời gian và học sinh có thể tham gia trả lời câu hỏi một cách sôi nổi do đã có sự chủ động chuẩn bị trước và cũng như thế giáo viên cho học sinh trả lời câu hỏi, nói trước khi viết rất trôi chảy vì các em đã có vốn từ mà các em đã chuẩn bị.
II. Sự kết hợp giữa giáo viên và học sinh
1. Tìm hiểu và phân loại trình độ học sinh 
 Đầu tiên để đảm bảo cho biện pháp đưa ra có hiệu quả tôi liên hệ với nhà trường mượn sổ điểm của lớp trong năm học qua kết hợp với số liệu khảo sát đầu năm để biết rõ tình hình học tập của học sinh. Tiếp đến tôi phân loại trình độ của học sinh để tiện sắp xếp theo nhóm sau này.
2.Chia nhóm tại lớp 
 Khi đã nắm rõ học lực của các em tôi đã liên hệ với giáo viên chủ nhiệm và trình bày thực trạng kiến thức của các em đối với bộ môn Tiếng Anh. Tôi đã tiến hành chia nhóm học tập tại lớp, mỗi nhóm bố trí các em có học lực từ khá giỏi đến yếu kém, giữa các nhóm có trình độ tương đương nhau (không quá chênh lệch) để tránh tình trạng nhóm này lấn lướt nhóm kia dẫn đến một lớp học không đồng đều trong phát biểu xây dựng bài. Mỗi nhóm cử ra một nhóm trưởng có học lực tốt nhất. Nhóm trưởng có nhiệm vụ:
Quản lí nhóm mình trong quá trình học tập bộ môn tiếng Anh.
Giúp đỡ, hướng dẫn những bài tập khó mà các bạn trong nhóm không hiểu và không làm được.
Liên hệ với giáo viên và nhờ giáo viên giảng giải những vấn đề khó khăn trong việc học bộ môn tiếng Anh của nhóm. 
 Việc học tập theo nhóm tại lớp là rất bổ ích, các em có học lực yếu hoặc chán học tiếng Anh có điều kiện gia nhập, hoà mình vào phong trào của nhóm, tạo cho các em tự tin hơn trong phát biểu, thảo luận với các bạn trong nhóm với mong muốn đóng góp ý kiến của mình cho nhóm để thi đua với các nhóm khác. Trong tiết dạy tôi cũng luôn quan tâm đến những em học yếu, ưu tiên cho các em trả lời những câu hỏi dễ và động viên các em phát biểu bằng cách cho điểm tức thời để khuyến khích các em. Bên cạnh đó nhóm trưởng có nhiệm vụ kiểm tra kiến thức các bạn trong nhóm cũng như học bài củ, chuẩn bị bài mới khi đến lớp. Trong những lúc thảo luận nhóm, nhóm trưởng hướng dẫn các thành viên thảo luận, mỗi thành viên phải đóng góp một ý kiến tuỳ theo mức độ học sinh.
3. Học nhóm tại nhà
 Sau khi phân các nhóm học ở nhà theo từng địa bàn dân cư , Tôi đã hướng cho các em sắp xếp một tuần hai buổi để học nhóm mà không ảnh hưởng đến buổi học chính khoá. Các em đã cùng nhau giải bài tập về nhà, soạn bài mới.
 Ngoài những nội dung chuyển tải tại lớp tôi đã có kế hoạch cho các nhóm, đó là chọn lựa những đề tài đơn giản và gần gũi và sát với kiến thức đã học để các nhóm bốc thăm và viết. Sau khi bốc thăm chủ đề, các nhóm thảo luận, đóng góp ý tưởng để xây dựng nên một bài văn. Trong quá trình viết đề tài học sinh có thể liên hệ với tôi để biết thêm các từ, các cụm từ khó, tôi cho các em khoảng thời gian là một tuần, sau đó thu bài của các nhóm và chấm. Khi chấm tôi ghi các lỗi cụ thể lên một tờ giấy bổ sung và đưa lại cho các nhóm tự hoàn chỉnh lại bài viết và viết vào vở cứ hai tuần tôi lại đưa ra đề tài mới. 
4.Tự kiểm tra, tự điều chỉnh 
 Đối với bộ môn Anh văn, thì việc cho học sinh tự kiểm tra, tự điều chỉnh là vô cùng quan trọng. Vì vậy, tôi luôn tạo cơ hội cho học sinh tự đánh giá và đánh giá lẫn nhau, biết so sánh, đối chiếu ý kiến của các bạn với kết quả của mình. Bất cứ một hoạt động nào tôi cũng cho học sinh đưa ra ý kiến nhận xét trước khi đi đến kết luận.
5.Tổng kết - Tuyên dương - Khen thưởng
 Cuối mỗi học kì, tôi cùng giáo viên chủ nhiệm lớp thống kê lại chất lượng học tập của học sinh theo từng nhóm ở bộ môn tiếng Anh để tuyên dương và khen thưởng nhóm có thành tích cao nhất và cá nhân xuất sắc nhất để khích lệ tinh thần học tập của các em. 
 C. Kết quả đạt được
 Trên đây là một số giải pháp phát huy tính tích cực học sinh học tiếng Anh học sinh lớp 8 mà tôi đã áp dụng trong năm học 2007-2008 và học kì I năm học 2008-2009 ở Trường TH&THCS Trường Thuỷ. Kết quả như sau:
Năm học 2007-2008:
Lớp
TS
Kém
yếu
TB
Khá
Giỏi
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
8A
26
0
0
8
30,8
10
38,5
6
23,0
2
7,7
8B
26
0
0
7
26,9
10
38,5
7
26,9
2
7,7
 Học kì I năm học 2008-2009: 
Lớp
TS
Kém
yếu
TB
Khá
Giỏi
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
8A
26
0
0
7
27,0
11
42,3
6
23,0
2
7,7
8B
26
0
0
4
15,4
11
42,3
8
30,8
3
11,5
Các em đã có kết quả tốt hơn, số lượng học sinh yếu giảm, số lượng học sinh khá giỏi tăng lên. Có những em đầu năm học lực trung bình, nhưng cuối năm đã đạt kết quả khá. Sự tích cực của các em giúp các em đạt kết quả như mong muốn. Có những trường hợp làm tôi cảm thấy hết sức bất ngờ về thành tích của các em, đầu năm khi vào lớp tôi hỏi em một số câu hỏi đơn giản em ngơ ngác nhưng chỉ sau một học kì em đã trả lời câu hỏi ở một mức khó hơn một cách lưu loát. 
* Bài học kinh nghiệm
 - Muốn tạo được một môi trường học tập tích cực thì người giáo viên đóng một vai trò hết sức quan trọng. Trên lớp, học sinh hoạt động là chính, nhưng trước đó khi soạn bài, giáo viên phải đầu tư nhiều công sức và thời gian để chuẩn bị đồ dùng dạy học, định hướng các phương pháp, tổ chức các hoạt động học tập sao cho phù hợp với từng đối tượng học sinh
 - Giáo viên đứng lớp cần chú trọng rèn luyện phương pháp tự học cho học sinh: Nếu rèn luyện cho người học có được kĩ năng, phương pháp, thói quen tự học, biết linh hoạt ứng dụng những điều đã học vào tình huống mới, biết tự lực phát hiện và giải quyết những vấn đề đặt ra thì sẽ tạo cho họ lòng ham học, khơi dậy tiềm năng vốn có trong mỗi con người.
 - Cần linh hoạt phối hợp tổ chức các hoạt động học tập ở trên lớp, tăng cường học tập cá thể, phối hợp với học tập hợp tác.
 -Kết hợp đánh giá của thầy với sự tự đánh giá của trò: Để phát huy tính tích cực của học sinh thì giáo viên phải hướng dẫn học sinh phát triển năng lực tự đánh giá và tạo điều kiện để học sinh tham gia đánh giá lẫn nhau.
 D. Kết luận
 Giáo dục tính tích cực học tiếng Anh cho học sinh lớp 8 nói riêng và học sinh nói chung là nội dung cơ bản trong đổi mới phương pháp dạy học hiện nay. Từ những ngày đầu ở trường chúng ta đã được rèn luyện cho các em tính tự giác sáng tạo trong học tập, làm cho các em thấy được vai trò của chính bản thân là vô cùng quan trọng. Các em luôn đặt mình vào thế chủ động lĩnh hội và phát huy những kiến thức từ thầy cô. Về phía thầy cô giáo phải là người năng động, nhiệt huyết và gần gũi với học sinh. Luôn tạo ra một không khí sôi nổi để hướng cho học sinh mục tiêu cuối cùng là trang bị cho các em những kiến thức cơ bản. Muốn vậy giáo viên không chỉ có kiến thức sâu rộng mà cần có nhiều phương pháp để vận dụng trong những tình huống cụ thể và phù hợp nhất. Những phương pháp trên cần phải luôn được “mài, gọt, giũa..” trong thực tiễn giảng dạy. Giáo viên chúng ta phải thổi vào học sinh một sự đam mê học tập, từ đó mới đánh thức được lòng tin trong các bậc phụ huynh để họ cùng đội ngũ giáo viên chúng ta thực hiện thành công chiến lược phát triển giáo dục của nước nhà. Bên cạnh đó thì cơ sở vật chất của nhà trường là yếu tố cơ bản cho giáo viên hoàn thành tốt nhiệm vụ này.
 Qua quá trình đúc rút kinh nghiêm từ các bài dạy và một số kinh nghiệm tích góp từ đồng nghiệp tôi đã có một số kinh nghiệm phát huy tính tích cực học tiếng Anh cho học sinh lớp 8 mà tôi đã áp dụng và đạt được kết quả nhất định. Tôi hy vọng những sáng kiến nhỏ này được đồng nghiệp đọc và có những bổ sung khả thi hơn để nó được phát triển về nội dung và được sử dụng vào thực tế của giáo viên giảng dạy bộ môn tiếng Anh trên toàn huyện.
	Xin trân trọng cảm ơn.! 
 Trường Thuỷ, tháng 02 năm 2009
HĐKH nhà trường duyệt 	 Người viết
 Nguyễn Văn Do	 Dương Thị Lới