SKKN Một số kĩ thuật dạy kĩ năng nghe cho học sinh Lớp 5 tại Trường Tiểu học Thụy An

 với loa, tranh ảnh phóng to (nếu không có máy chiếu, ti vi hoặc bảng tương tác thông minh)
- Hoạt động trong khi nghe: (While-Listening)
+ Giáo viên mở bài nghe với âm lượng vừa phải.
+ Học sinh nghe và làm bài tập
+ Qua lượt nghe đầu tiên, giáo viên có thể kiểm tra khối lượng hoàn thành bài tập của học sinh. Nếu đa số học sinh chưa làm được bài thì cần tìm hiểu nguyên nhân xem học sinh gặp khó khăn gì và đưa ra những gợi ý phù hợp.
+ Nên cho học sinh nghe từ 2 đến 3 lượt.
- Hoạt động sau khi nghe: (Post-Listening)
+ Giáo viên cho học sinh so sánh kết quả với bạn.
+ Giáo viên cho nghe lại từng câu và chữa bài, đưa ra đáp án của bài tập
+ Gọi học sinh thực hành nhắc lại các mẫu câu chính trong từng phần của bài tập, giúp học sinh ghi nhớ kĩ hơn mẫu câu và từ vựng đã học trong bài.
2.4 Áp dụng trong thực tế giảng dạy
* Các từ viết tắt: GV: giáo viên; HS: học sinh
VD1: Unit 7 How do you learn English? Lesson 1 Page 47
 4. Listen and tick (Nghe và tích)
Bài nghe:
1. Linda: How do you practise listening, Nam?
   Nam: I watch English cartoons on TV.
2. Linda: How do you learn English, Mai?
    Mai: I sing English songs.
3. Linda: How do you practise reading, Trung?
   Trung: I read English comic books.
4. Linda: How do you learn vocabulary, Quan?
    Quan: I write new words in my notebook and read them aloud.
Unit 7 với chủ đề là How do you learn English? (Bạn học Tiếng Anh như thế nào?) Lesson 1 có các cụm từ vựng:
+ read English comic book 
+ watch English cartoons on TV
+ speak English every day
+ read short stories
+ sing English songs
+ write new words
+ write emails
và mẫu câu: 
How do you practice speaking/reading/writing/ listening to English?
I speak English every day. 
I read English comic books
I write emails to my friends
I watch English cartoons on TV.
Các cụm từ vựng và mẫu câu trên học sinh đã được học và luyện tập ở phần 1, 2 và 3 rồi, khi dạy các cụm từ và mẫu câu này, tôi hướng dẫn học sinh nhấn đúng trọng âm vào các phần in đỏ, giảm âm ở các phần màu đen xuống giọng ở cuối câu.
Trước khi làm bài tập 4. Listen and tick, tôi đã chuẩn bị loa, điện thoại chứa file nghe của bài tập 4 có thể kết nối với loa qua Bluetooth. 
- Hoạt động trước khi nghe:
Khi cho học sinh làm bài tập 4. Listen and tick bước đầu tôi sẽ yêu cầu học sinh đọc yêu cầu bài tập và trả lời câu hỏi: 
Do you circle a, b, or c?
Hs: No
Do you tick the box?
Hs: Yes.
Can you tick two or three boxes for each question?
Hs: No. Only one
Những câu hỏi trên để đảm bảo học sinh hiểu yêu cầu của bài tập.
Sau đó, tôi cho học sinh quan sát các bức tranh và nói các hoạt động trong từng tranh bằng Tiếng Anh. Bước này nhằm giúp học sinh nhắc lại các từ vựng đã học
- Hoạt động trong khi nghe:
 + Mở bài nghe cho học sinh nghe lần 1, trong quá trình hs nghe và làm bài, tôi đi xung quanh lớp quan sát xem học sinh có làm được bài không. Dạng bài này khá dễ vì học sinh chỉ cần nghe được các cụm từ tương ứng với tranh là làm được.
+ Sau khi nghe xong lượt thứ nhất, tôi cho hs nghe lần 2. Học sinh tích đáp án mà mình nghe được
- Hoạt động sau khi nghe:
 + Yêu cầu học sinh so sánh kết quả với bạn bên cạnh. Hoạt động này khuyến khích học sinh biết đánh giá bạn và đồng thời tự đánh giá bản thân. 
+ Gọi một vài học sinh đọc kết quả của mình và ghi lên bảng. Sau đó cho học sinh nghe lần 3 để kiểm tra đáp án. Lần này tôi có thể dừng ở từng phần để học sinh tự chữa bài làm của mình. Đồng thời tôi ghi đáp án lên bảng và khen nếu học sinh trả lời đúng.
Đáp án: 
1. b	2. c	3. a 	4. b
VD2: Unit 6 How many lessons do you have today? Lesson 2 Page 43
4. Listen and circle a or b (Nghe và khoanh a hay b)
Bài nghe: 
1. 
Mai:  How often do you have English, Akiko?
Akiko:  I have it every day, Mai.
Mai:  Do you like English?
Akiko:  Yes, of course. How about you? How often do you have English?
Mai:  I have it four times a week.
2. 
Akiko:  How many lessons do you have today, Nam?
Nam:  I have four: Maths, Vietnamese, Music and PE. How about you? 
 How many lessons do you have today?
Akiko:  Oh, It's a holiday in Japan today.
Nam:  Great! It's nice to have holidays!
3.
 Mai:  Hello, Akiko. It's nice to talk to you again.
Akiko:  Nice to talk to you, too, Mai. Do you have school today?
Mai:  Yes, but not now. I'll go to school in the afternoon. How about you?
Akiko:  I'm on holiday. How many lessons do you have today?
Mai:  Four: English, Vietnamese, Maths and Art.
4. 
Tony:  What subject do you like best, Quan?
Quan:  I like Maths. How about you, Tony?
Tony:  I like it, too. How often do you have Maths?
Quan:  I have it every school day. And you?
Tony:  Oh, I have it only four times a week.
Unit 6 có chủ đề về môn học và thời khóa biểu, gồm các cụm từ vựng sau: 
	+ once a week
	+ twice a week
	+ three times a week
	+ four times a week
	+ every school day
và mẫu câu:
	How often do you have English? 
	I have it four times a week
Khi dạy các cụm từ vựng và mẫu câu trên trong phần 1,2,3, tôi đã dạy học sinh nhấn âm ở các phần in đỏ, nối âm ở các phần có dấu và giảm âm ở các phần in đen, xuống giọng ở cuối câu.
Tôi cũng nghe trước bài nghe và nhận định đây là bài nghe khó, vì trong bài có nhiều thông tin gây nhiễu, xuất hiện cả 2 đáp án khiến học sinh khó xác định được đáp án đúng. Vì vậy để giúp học sinh làm tốt bài tập này tôi đã thực hiện các bước sau: 
- Hoạt động trước khi nghe
+ Cho học sinh đọc đề bài để nắm được yêu cầu của bài tập.
GV: Can you circle both answers in each question? (Con có được khoanh cả 2 đáp án ở mỗi câu hỏi không?)
HS: No. (Không) 
GV: Only one, a or b (Chỉ khoanh 1 đáp án: a hoặc b)
+ Cho học sinh đọc các câu hỏi và các đáp án, xác định nhân vật trong từng câu hỏi, với các bài nghe khác hs có thể không cần xác đinh nhân vật, chỉ cần nghe được từ liên quan là làm được bài nhưng ở bài tập này, mỗi đoạn hội thoại các nhân vật đưa ra những thông tin liên quan đến cả 2 đáp án, vì vậy cần xác định rõ nhân vật để lựa chọn được thông tin chính xác.
+ Cho HS dự đoán đáp án đúng cho mỗi câu hỏi.
- Hoạt động trong khi nghe:
+ GV mở bài nghe cho học sinh nghe lần 1. GV có thể dừng ở câu đầu để học sinh xác định các nhân vật trong mỗi câu hỏi (khi bấm dừng, GV hỏi: Who’s that? /Who’s speaking? Ai đang nói?) giúp học sinh nghe, xác định được nhân vật và chọn lọc được thông tin chính xác.
+ Cho HS nghe 2-3 lần, khi học sinh nghe và làm bài GV quan sát và ghi nhận những câu HS không làm được để có hướng đưa ra những gợi ý phù hợp (Cho nghe lại câu khó, nhấn mạnh vào từ khóa – Key words)
- Hoạt động sau khi nghe: 
+ Cho HS trao đổi đáp án với bàn dưới, gọi một số học sinh đọc đáp án và GV ghi lên bảng.
+ GV cho nghe lại từng phần, chỉ ra đáp án đúng cho mỗi câu hỏi.
+ HS chấm điểm cho bạn
+ Yêu cầu HS đóng vai, dùng mẫu câu đã học trong bài, thực hành hỏi và trả lời từng câu theo đáp án của bài tập
Đáp án: 
1. a	2. a	3. b	4. b
VD3: Review 3 Page 37
3. Listen and write one word in the blank (Nghe và viết một từ vào chỗ trống)
 Bài nghe:
1. Nam: What would you like to be in the future, Trung?
Trung: I’d like to be an architect.
Nam: Why would you like to be an architect?
Trung:  Because I want to design buildings.
2. Nam: What are you reading, Mary?
Mary: I’m reading The Story of Tam and Cam.
Nam: Do you like reading fairy tales?
Mary: Yes, I do. I like reading very much.
Đây là bài ôn tập giữa học kì 2. Bài tập này giúp HS ôn lại về chủ đề nghề nghiệp và sở thích đã học trước đó. 
- Hoạt động trước khi nghe:
+ Yêu cầu HS đọc đề bài, hỏi HS:
GV: Do you write the answer? (Con có phải viết đáp án không?)
HS: Yes. (Có)
GV: Can you write two or three words in each blank? (Con có được viết 2/3 từ vào mỗi chỗ trống không?)
HS: No. (Không)
GV: How many words can you write? (Con viết mấy từ?)
HS: One word. (Một từ)
Các câu hỏi trên giúp HS hiểu rõ yêu cầu bài tập: Nghe và viết MỘT từ vào chỗ trống.
+ Yêu cầu HS đọc các câu và đưa ra dự đoán đáp án
Ở câu 1, rất nhiều học sinh có thể đoán đáp án là design vì ở các bài học trước HS đã được học cụm từ design buildings. Với câu 2, HS có thể đoán là một hoạt động (singing, reading, drawing, painting) vì từ này đứng sau likes (GV có thể nhắc lại cho HS về cách nói với like khi nói về sở thích thường là một hoạt động nếu HS không nhớ)
- Hoạt động trong khi nghe: 
+ GV mở bài nghe cho HS nghe từ 2-3 lần. Trong khi HS nghe và làm bài, GV đi xung quanh và quan sát mức độ làm bài của HS.
+ GV có thể dừng ở từng câu, nghe lại những câu chứa nội dung thông tin cần điền nếu học sinh không làm được bài
- Hoạt động sau khi nghe:
+ Cho HS so sánh đáp án với bạn bên cạnh.
+ Gọi 2 HS đọc đáp án của mình
+ GV đưa ra đáp án đúng, ghi lên bảng. HS tự chữa bài vào vở.
+ Gọi 2 HS đọc lại 2 câu đầy đủ để chốt lại đáp án.
Đáp án: 
1. design 
2. reading
VD 4: Review 3 trang 36
2. Listen and number
Bài nghe
1.
 Linda: What's the matter with you?
Mary: I have a toothache.
Linda: Poor you. You should go to the doctor. And you shouldn't eat sweets.
Mary: I know, you're right.
2. 
Linda: What do you often do in your free time?
Phong: I often go skating in the park.
Linda: Really?
Phong: Yes, because skating is my favourite sport.
3. 
Linda: What do you want to do now?
Nam: I want to make a paper plane.
Linda: Why?
Nam: Because I like planes and I'd like to be a pilot when I grow up
4. 
Linda: Where are you going?
Quan: I'm going to the park. I'm going to ride my bike with friends there.
Linda: Don't ride your bike too fast! It's dangerous.
Bài tập 2 giúp HS ôn tập tổng hợp các kiến thức của 5 unit trước đó (Hỏi đáp về sức khỏe và lời khuyên, các hoạt động trong thời gian rảnh, nghề nghiệp trong tương lai và lời cảnh báo về các việc nguy hiểm)
- Hoạt động trước khi nghe: 
+ Cho HS đọc yêu cầu bài tập, hỏi HS các câu hỏi để đảm bảo HS hiểu rõ yêu cầu của bài:
GV: Do you tick the box?
HS: No
GV: Do you write the number?
HS: Yes.
+ Cho HS quan sát tranh, nhắc lại các cụm từ liên quan đến từng tranh:
a. go skating
b. sweets/ eat a lot of sweets
c. ride a bike/ ride your bike
d. a pilot/ fly a plane
- Hoạt động trong khi nghe
+ GV mở bài nghe lần 1, HS nghe và điền số vào ô vuông. Trong khi HS nghe và làm bài, GV quan sát mức độ làm bài của HS
+ GV mở bài nghe lần 2, HS nghe và hoàn thành bài tập. 
- Hoạt động sau khi nghe:
+ GV cho HS so sánh đáp án với bạn.
+ Gọi 1 HS đọc to đáp án, các bạn khác so sánh, GV chữa câu sai và ghi đáp án đúng lên bảng. (Những câu HS làm sai hoặc không làm được, GV mở lại câu đó để HS nghe lại và chỉ ra thông tin chứa đáp án đúng)
Đáp án: 
1. b	2. a	3. d	4. b
Đối với dạng bài này, GV còn dạy cho HS một kĩ năng làm bài nữa. Đó là, vì đáp án phải điền là thứ tự 1-2-3-4 nên nếu có 1 câu HS chưa nghe được, giả sử câu 2 không nghe được, thì vẫn nghe tiếp các câu còn lại, làm được các câu 3, 4 thì tự nhiên sẽ ra được đáp án của câu 2. 
3. Kết quả cụ thể:
- Sau một thời gian áp dụng kĩ thuật nêu trên trong quá trình dạy học kĩ năng nghe cho học sinh lớp 5, tôi nhận thấy kết quả các bài nghe của các em có tiến bộ dần dần. HS dần quen với giọng bản sứ, không còn sợ bài nghe nữa. Có nhiều em còn thích làm các bài tập nghe, thường tự làm bài nghe trước ở nhà. 
- Kết quả làm bài phần Nghe trong các bài kiểm tra của học sinh qua từng giai đoạn cụ thể như sau: (Hoàn thành tốt: HS làm đúng từ 80% đến 100% bài tập; Hoàn thành: HS làm đúng 50% đến dưới 80% bài tập; Chưa hoàn thành: HS làm được dưới 50% bài tập)
Thời gian
TSHS
Hoàn thành tốt
Hoàn thành
Chưa hoàn thành
SL
TL%
SL
TL%
SL
TL%
Giữa học kì 1
169
28
16,5%
98
58%
43
25,5%
Cuối học kì 1
169
36
21,3%
102
60,4%
31
18,3%
Giữa học kì 2
169
48
28,4%
100
59,2%
21
12,4%

* Chú thích: TSHS: Tổng số học sinh; SL: số lượng; TL%: tỉ lệ phần trăm
So với kết quả kiểm tra giữa học kì 1 thì ở cuối học kì 1, tỉ lệ học sinh ở Chưa hoàn thành bài nghe giảm 7,2%, giữa học kì 2 giảm thêm 5,9%; Tỉ lệ học sinh Hoàn thành tốt bài nghe tăng 4,8% ở cuối học kì 1 và đến giữa học kì 2 tăng thêm 7,1%
 Kết quả này cho thấy các kĩ thuật dạy kĩ năng nghe mà tôi áp dụng đã phát huy tác dụng, góp phần nâng cao khả năng học kĩ năng nghe nói riêng và chất lượng bộ môn Tiếng Anh nói chung của HS lớp 5 tại trường Tiểu học Thụy An.
C. KẾT LUẬN – KHUYẾN NGHỊ
1. Bài học kinh nghiệm: 
Qua quá trình tìm hiểu và áp dụng các kĩ thuật dạy kĩ năng nghe trong bộ môn Tiếng Anh, lớp 5, bản thân tôi đã đúc kết được những bài học kinh nghiệm như sau: 
- Muốn học sinh học tốt phần nghe, giáo viên phải dạy tốt phần từ vụng và mẫu câu.
- Giáo viên cần có sự chuẩn bị kĩ càng trước khi lên lớp, đặc biệt phải nghe trước để xác đinh mức độ khó của bài tập và dự kiến các biện pháp hỗ trợ phù hợp
- Người giáo viên Tiếng Anh phải không ngừng học tập, trau dồi chuyên môn, nâng cao kiến thức và kĩ năng cho bản thân
Tôi tin rằng bất cứ giáo viên Tiếng Anh nào khi làm được những việc này thì việc dạy học bài nghe sẽ hiệu quả hơn nhiều, bên cạnh đó còn giúp học sinh hứng thú hơn với môn học, góp phần nâng cao chất lượng dạy học.
2. Khuyến nghị 
2.1. Với nhà trường : 
- Tôi mong Ban giám hiệu nhà trường sớm quan tâm và tạo điều kiện để môn Tiếng Anh có được một phòng học riêng với các thiết bị cần thiết như Loa, máy tính, bảng tương tác hoặc máy chiếu, ti vi để học sinh có những tiết học hấp dẫn và hiệu quả hơn. 
2.2. Với Phòng giáo dục và đào tạo huyện Ba Vì và Sở giáo dục và đào tạo Hà Nội: 
- Có các khóa học nâng cao trình độ, kĩ năng sử dụng Tiếng Anh cho giáo viên vùng núi Ba Vì. 
Ngày 1 tháng 4 năm 2023
Người thực hiện
 Đỗ Thị Lan 
MỤC LỤC
NỘI DUNG
Trang
A. ĐẶT VẤN ĐỀ
2
I. Lý do chọn đề tài 
2
II. Đối tượng nghiên cứu 
2
III. Phạm vi nghiên cứu
2
1. Về không gian 
2
2. Về thời gian 
2
IV. Phương pháp nghiên cứu
3
1. Đọc tài liệu 
3
2. Trực quan 
3
3. Thực nghiệm 
3
4. Kiểm tra
3
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
4
I. Cơ sở lý luận 
4
1. Cơ sở pháp lí 
4
2. Cơ sở khoa học
4
II. Cơ sở thực tiễn: Thực trạng của việc dạy và học Tiếng Anh bằng hình thức online ở khối 5 trường TH Thụy An
4
1. Thuận lợi 
4
2. Khó khăn
5
III. Nội dung vấn đề
6
1. Đặt vấn đề 
6
2. Giải quyết vấn đề
6
2.1 Tự mình luyện nghe bài tập ở nhà trước
6
2.2 Phân loại bài tập nghe và mức độ khó của bài tập
6
2.3 Chuẩn bị những hoạt động phù hợp với học sinh, đồ dùng dạy học liên quan đến nội dung bài nghe 
6
2.4 Áp dụng trong thực tế giảng dạy
7
3. Kết quả cụ thể 
12
C. KẾT LUẬN – KHUYẾN NGHỊ
17
1. Bài học kinh nghiệm 
17
2. Kiến nghị, đề nghị 
18
2.1 Với nhà trường
18
2.2 Với Phòng giáo dục huyện Ba Vì, và Sở giáo dục và đào tạo Hà Nội 
18
	
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Các buổi tập huấn chuyên môn do Phòng giáo dục đào tạo huyện Ba Vì kết hợp với trường ĐH ngoại ngữ Hà Nội tổ chức:
- Ngày 17/4/2022; 22/5/2022 và 19/6/2022 
- Các buổi tập huấn chuyên môn do Phòng giáo dục kết hợp công ty Đại Trường Phát (Sách Ilearn Smart Start) tổ chức
2. Website: 
Bài: Teaching listening #5 – Listening strategies. 
Tác giả: Jack Richards
3. Sách giáo viên Tiếng Anh 5 – Nhà xuất bản Giáo Dục Việt Nam.