SKKN Một số biện pháp phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh trong giờ học Tiếng Anh Lớp 4 tại Trường Tiểu học Đồng Sơn

ng pháp thu thập và phân tích số liệu 
- Phương pháp phân tích và tổng kết số liệu 
II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 
1. Cơ sở lý luận 
Đối với bất kì một môn học nào, việc phát huy tính tích cực, chủ động 
của học sinh, lôi cuốn các em vào bài học là một điều rất quan trọng. Điều đó 
không chỉ giúp các em hiểu bài nhanh hơn, mà còn giúp các em khắc sâu kiến 
thức, ghi nhớ bài học tốt hơn. Từ đó, khả năng tư duy, khả năng tập trung của 
các em mới được phát triển. Như vậy, để có một tiết dạy gây được hứng thú 
cho học sinh đòi hỏi giáo viên phải có sự chuẩn bị và đầu tư nhiều hơn là tiết 
dạy bình thường trên lớp, thậm chí phải có quá trình tích lũy kinh nghiệm qua 
thời gian mới có thể đạt hiệu quả và thuyết phục học sinh, làm cho các em 
thực sự hứng thú và tập trung vào bài giảng. Đó là yêu cầu, mục tiêu quan 
trọng của quá trình dạy học, đặc biệt là đối với giáo viên Tiếng Anh. 
2. Cơ sở thực tiễn 
2.1 . Thuận lợi 
Trường Tiểu học Đồng Sơn ngày càng có chất lượng dạy và học Tiếng 
Anh ổn định và hiệu quả. Nhà trường có sự đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết 
5 
bị phục vụ dạy và học Tiếng Anh. Đến nay 100% học sinh các khối 3,4,5 
được học 4 tiết/ tuần. 100% học sinh các khối lớp được học Tiếng Anh tang 
cường với giáo viên người nước ngoài 
2.2 . Khó khăn 
Trong quá trình giảng dạy môn tiếng Anh lớp 4, tôi nhận thấy rằng các 
em còn nhỏ, khả năng tập trung không được lâu, đồng thời mới làm quen với 
môn học này, các em còn gặp nhiều khó khăn trong việc tích cực, hứng thú 
tham gia các hoạt động học tập trong các giờ học tiếng Anh. 
Trước khi áp dụng các biện pháp mà tôi đưa ra, qua quá trình giảng 
dạy, tôi đánh giá sự chủ động và tích cực của học sinh như sau: 
Lớp 
TSHS 
Rất tích cực Tích cực Không tích cực 
SL % SL % SL % 
4A1 39 9 23 17 43,6 13 34 
4A2 40 8 20 18 45 14 35 
Lớp TSHS HT Tốt HT Chưa HT 
TS % TS % TS % 
4A1 39 7 18 25 64 7 18 
4A2 40 8 20 23 57,5 9 22,5 
Vì thế tôi đã trăn trở làm thế nào để trong mỗi giờ học Tiếng Anh các 
em có thể tham gia một cách hăng say, tích cực và tiếp thu nội dung bài học 
một cách hiệu quả nhất. Từ đó tôi đã tìm tòi, học hỏi, chia sẻ với đồng nghiệp 
6 
và thực nghiệm biện pháp này nhằm hình thành cho các em niềm đam mê, 
hứng thú, yêu thích môn học từ đó nâng cao chất lượng dạy học toàn diện 
môn Tiếng Anh 
3. Các biện pháp 
Gồm 6 biện pháp: 
 3.1. Biện pháp 1: Tổ chức các trò chơi học tập trong các tiết dạy 
- Mục đích: Nhằm thực hành, ôn tập, củng cố từ vựng, mẫu câu, hoàn 
thành các kĩ năng nghe hiểu, đọc hiểu,... tạo hứng thú để học sinh tích cực tham 
gia vào mọi hoạt động học tập, phát huy tính năng động, sáng tạo, tự giác, khơi 
gợi niềm đam mê với môn học, từ đó nâng cao chất lượng giảng dạy. 
- Cách thức thực hiện: 
 - Thời gian tiến hành trò chơi: Thường từ 5 - 7 phút. 
- Cách thức chơi: Đầu tiên GV giới thiệu trò chơi, nêu tên trò chơi, hướng 
dẫn cách chơi bằng vừa mô tả vừa thực hành và nêu rõ quy định chơi . 
- Tiến hành chơi: Học sinh tham gia chơi và giáo viên là người tổ chức, 
hướngdẫn. 
- Kết thúc trò chơi: Tuyên dương và động viên học sinh theo đúng luật 
chơi sao cho các em chấp nhận thoải mái và tự giác làm trò chơi thêm hấp 
dẫn, kích thích tính tích cực của học sinh. 
Ngoài các trò chơi truyền thống như: Slap the board, Rub out and 
remember, Brainstorm, Shark attack, tôi còn sử dụng trong các tiết dạy của 
mình một số trò chơi trên phần mềm powerpoint như: 
7 
* Travelling with Doraemon (Du lịch cùng Đô rê mon) 
* Save the ocean (Giải cứu đại dương) 
8 
* Who is the millionaire? (Ai là triệu phú) 
 * Magic wheel (Vòng quay kì diệu) 
9 
* Eating starfruits, paying gold (Ăn khế trả vàng) 
10 
* Help the crow drink water 
3.2. Biện pháp 2: Phát huy tính tích cực của học sinh qua các bài 
hát, bài chant 
- Mục đích: Giúp HS cuốn hút vào tiết học, nhi nhớ, thực hành, ôn tập, 
củng cố từ vựng, mẫu câu,... Với giai điệu vui tươi, rộn ràng, quen thuộc của 
các bài chant, bài hát các em học sinh dễ bị cuốn hút, hòa mình vào không khi 
tiết học ngay từ những phút ban đầu. Đọc chant cũng có nghĩa học sinh được 
hoạt động cả về tư duy ngôn ngữ lẫn nhịp điệu. Từ đó, kích thích bộ não của 
các em. Các em nhanh chóng hòa mình vào bài học, lĩnh hội tri thức, vận 
dụng thực hành tốt trong tất cả các hoạt động của tiết học. 
- Cách thức thực hiện: 
 Các bài hát, bài chant thường được sử dụng vào phần khởi động tiết 
học (Warm up). Giáo viên đưa ra các bài hát hay chant ngắn gọn, đơn giản 
(thời gian khoảng 1-3 phút), nội dung bài hát thường liên quan đến chủ đề tiết 
học để từ đó vừa tạo không khí hào hứng trước khi bước vào tiết học vừa để 
dẫn dắt vào nội dung bài học. Các bài hát, bài chant cũng có thể sử dụng trước 
khi kết thúc tiết học để học sinh được củng cố, ôn lại kiến thức và giảm bớt 
căng thẳng trong giờ học. 
- Các bài hát tôi thường sử dụng trong chương trình lớp 4 là: 
11 
 The Hello song; The walking song; If you happy and you know it; 
Head, shoulders, knees and toes; The family son; The job song; Food and 
drink song; 
- Các bài chant: What nationality are you; Hello, friends; What do 
you do on; Can you sing?; What’s he doing?; Months of the year; When’s 
your birthday?; This is my family,. 
- Ngoài ra tôi thường tham khảo, sưu tầm các bài karaoke nhạc thiếu 
nhi có giai điệu quen thuộc dễ hát ghép vào lời bài hát có các từ vựng mẫu 
câu HS đã học giúp HS dễ hát, dễ ghi nhớ. 
3.3. Biện pháp 3: Sử dụng những lời khen ngợi để động viên, khích 
lệ học sinh 
- Mục đích: Nhằm ghi nhận sự tiến bộ của học sinh trong quá trình học 
tập và rèn luyện, động viên, khích lệ học sinh kịp thời, từ đó tạo động lực để 
HS tiếp tục cố gắng và phát huy những gì đã đạt được. 
- Cách thức thực hiện: Giáo viên dùng những lời khen ở mọi hoạt 
động học tập, trò chơi trong các tiết dạy. Có thể khen bằng lời hoặc chuẩn bị 
những sticker về các hình ngộ nghĩnh phù hợp với lứa tuổi, hoặc những món 
quà nhỏ (đồ dùng học tập) để tặng cho học sinh khi có những tiến bộ hay 
hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ học tập và rèn luyện, đặc biệt là đối tượng 
học sinh chậm tiếp thu thì việc khen thưởng động viên bằng biện pháp này 
khiến các em có thêm nhiều động lực để tiếp tục cố gắng. 
- Một số lời khen tôi thường sử dụng là: Good, Good job, Well-done, 
Great, Perfect, Exellent, Wonderful, Fantastic, Try more,.. 
-Một số loại sticker tôi sử dụng là: 
12 
3.4. Biện pháp 4: Tăng cường tổ chức các hoạt động theo cặp-nhóm 
- Mục đích: Trong quá trình chiếm lĩnh tri thức, học sinh không chỉ 
được luyện tập cá nhân, các em còn tham gia nhiều hoạt động nhóm đôi, 
nhóm ba và các đội. Từ đó, tạo cho các em tinh thần đoàn kết, tinh thần trách 
nhiệm, khả năng làm việc nhóm, phát huy năng lực giao tiếp và hợp tác, rất có 
ích cho các em trong quá trình học bộ môn Tiếng Anh cũng như các bộ môn 
khoa học khác. 
- Cách thức thực hiện: Việc tổ chức hoạt động học tập theo cặp, theo 
nhóm được thực hiện trong hoạt động thực hành đọc hội thoại, thực hành 
luyện mẫu câu, hoàn thành các nhiệm vụ nghe hiểu, đọc hiểu,.. các hoạt động 
trò chơi học tập. Tùy vào đặc trưng từng hoạt động, giáo viên tổ chức cho HS 
làm việc theo cặp hay nhóm cho phù hợp, tổ chức cho các nhóm trình bày sản 
phẩm của mình, sau đó yêu cầu các nhóm tham gia vào quá trình đánh giá và 
tự đánh giá các hoạt động học tập. 
13 
3.5. Biện pháp 5: Sử dụng tranh ảnh sinh động, khai thác các nguồn 
học liệu trên mạng xã hội, sử dụng hỗ trợ từ ChatGPT và AI để minh họa 
cho mỗi tiết học 
- Mục đích: Việc sử dụng tranh ảnh minh họa nhằm khơi gợi trí tò mò, 
thích khám phá của HS tiểu học, giúp học sinh tập trung và hứng thú hơn trong 
giờ học. Bên cạnh đó, tranh ảnh còn là hình tượng hóa ngôn ngữ giúp HS dễ hiểu, 
dễ tiếp thu nội dung bài học và trinh phục, khám phá tri thức một cách dễ dàng. 
- Cách thức thực hiện: Giáo viên có thể sử dụng flashcards, tranh ảnh 
đi kèm bộ sách do thư viện nhà trường cung cấp hoặc có thể tự chuẩn bị tranh 
ảnh tự làm, sưu tầm tranh ảnh từ nhiều nguồn vô tận như trên mạng internet 
qua trang google tìm kiếm hình ảnh, chat GAPT và AI. Đến mỗi tiết học, sử 
dụng tranh ảnh để minh họa nội dung hội thoại, cho HS thực hành mẫu câu, 
ôn từ vựng, rèn kĩ năng nghe, viết, đọc hay cho HS tập thuyết trình về một 
chủ đề nào đó trong chương trình học. 
3.6. Biện pháp 6: Tăng cường tổ chức các hoạt động CLB Tiếng Anh, 
hoạt động ngoại khóa như Rung chuông vàng, Ngày hội tiếng Anh-STEM 
- Mục đích: Nhằm tạo ra sân chơi trí tuệ bổ ích, giao lưu học hỏi, vừa 
chơi vừa học giúp học sinh được trỉa nghiệm thực tế, thực hành, ôn tập, củng 
cố từ vựng, mẫu câu, hoàn thành các kĩ năng nghe hiểu, đọc hiểu,... tạo hứng 
thú để học sinh tích cực tham gia vào mọi hoạt động học tập, phát huy tính 
năng động, sáng tạo, tự giác hoàn thành các nhiệm vụ học tập và rèn luyện 
một cách dễ dàng, hứng khởi nhất. 
- Cách thức thực hiện: Tôi thường tổ chức cho các em tham gia sinh 
hoạt câu lạc bộ tiếng Anh vào chiều thứ năm hàng tuần với sự tham gia của 
HS khối 3,4,5 bằng việc tổ chức trò chơi Rung chuông vàng, ngày hội nói 
tiếng Anh hoặc thi hùng biện, thuyết trình về chủ đề đã học gần gũi trong 
cuộc sống như giới thiệu về bản thân, gia đình, trường học, các hoạt động vui 
14 
chơi giải trí, môi trường quanh em,. vào các dịp như Ngày thành lập Đoàn 
TNCSHCM 26/3, Ngày NGVN 20/11, tết âm lịch,. 
4. Quy trình thực hiện biện pháp 
Khi thực hiện biện pháp này, tôi tiến hành theo quy trình sau: 
Bước 1: Tìm hiểu nguyên nhân, thực trạng trươc khi áp dụng biện pháp 
Bước 2: Thăm dò, khảo sát chất lượng đối tượng thực nghiệm 
Bước 3: Trình bày các biện pháp khắc phục tồn tại, nâng cao chất lượng 
Bước 4: Tiến hành khảo sát đối chứng với chất lượng ban đầu 
Bước 5: Khẳng định lại kết quả thực hiện biện pháp 
15 
 III. KẾT QUẢ VÀ ỨNG DỤNG 
 1. Kết quả đạt được của sáng kiến 
 Sau một thời gian áp dụng biện pháp, tôi thu được kết quả rất khả quan, cụ 
thể như sau: Kết quả khảo sát về mức độ hứng thú và chất lượng học tập bộ 
môn của học sinh sau khi áp dụng các biện pháp trên cụ thể như sau: 
 *Trước khi áp dụng: 
 - Lớp học trầm, học sinh chưa tích cực, ít phát biểu ý kiến. 
 - Ngại nói Tiếng Anh và chưa tự tin trình bày ý kiến của mình. 
 - Chưa ghi nhớ từ và mẫu câu, phản xạ chậm. 
 - Vận dụng từ vào thực hành mẫu câu còn lúng túng. 
 - Các kĩ năng nghe, nói, đọc viết còn hạn chế. 
 - Khảo sát chất lượng đại trà còn thấp, chưa có nhiều học sinh phát huy hết 
năng khiếu của mình. 
 *Sau khi áp dụng: 
 - Lớp học sôi nổi, học sinh tích cực tham gia các hoạt động học tập. 
 - Thích nói tiếng Anh , tự tin trình bày ý kiến trươc lớp. 
 - Phản xạ nhanh, ghi nhớ tốt từ và mẫu câu, 
 - Tự tin vận dụng từ vựng khi thực hành mẫu câu. 
 - Các kĩ năng nghe, nói, đọc viết được nâng lên rõ rệt 
 - Chất lượng đại trà tăng lên đáng kể, nhiều học sinh có năng khiếu, đạt 
được nhiều thành tích cao trong các cuộc thi, giao lưu. 
 *Kết quả khảo sát về mức độ tích cực, chủ động và chất lượng học tập bộ 
môn của học sinh sau khi áp dụng các biện pháp: 
16 
2. Ứng dụng 
 Phạm vi ứng dụng của giải pháp: Với việc áp dụng sáng kiến kinh 
nghiệm cho học sinh khối 4, trường tôi đang công tác, học sinh chủ động, tích 
cực hơn trong giờ học cũng như giao tiếp. Từ đó, tôi nhận thấy nội dung đề tài 
này có thể tiếp tục sử dụng sáng kiến này cho toàn năm học này và vận dụng 
rộng rãi cho học sinh khối 4 ở các trường Tiểu học khác. Trên thực tế, các biện 
pháp nhằm giúp học sinh chủ động, tích cực trong giờ học trên có thể đem áp 
dụng cho các khối học, cấp học khác 
 IV. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 
1. Kết luận 
1.1. Ý nghĩa của biện pháp 
 Qua việc áp dụng các biện pháp đã nêu ở trên, chất lượng HS đại trà cuối 
năm cũng được nâng lên đáng kể. Hơn nữa, chất lượng mũi nhọn được nâng 
lên vượt chỉ tiêu, cụ thể trước năm học 2020-2021, học sinh trường tôi phụ 
Lớp TSHS 
Rất tích cực Tích cực Không tích cực 
SL % SL % SL % 
4A1 39 23 59 16 41 0 0 
4A2 40 25 62,5 15 37,5 0 0 
Lớp TSHS 
HT Tốt HT Chưa HT 
SL % SL % SL % 
4A1 39 21 53,8 18 46,2 0 0 
4A2 40 19 47,5 21 52,5 0 0 
17 
trách tham gia giao lưu các câu lạc bộ thường không có giải. Từ năm học sau 
khi tôi áp dụng biện pháp vào giảng dạy, số giải của trường đã tăng lên. 
 Các em trở nên yêu thích môn học này hơn, luôn chờ đợi những tiết học 
Tiếng Anh sắp tới. Số học sinh nhút nhát, lười giao tiếp đã giảm hẳn. Ngoài ra, 
các em còn tích cực tham gia sinh hoạt Câu Lạc Bộ Tiếng Anh, các buổi sinh 
hoạt ngoại khóa, vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học để luyện kĩ năng nói, kể 
chuyện, hát múa, diễn kịch qua những câu đơn giản, 
 Các tiết dạy của tôi được đồng nghiệp và lãnh đạo nhà trường đánh giá 
cao khi áp dụng các biện pháp trên. 
1.2. Bài học kinh nghiệm 
 Sự góp mặt của đề tài này không những đã giúp cho bản thân tôi làm 
quen trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học mà còn được thâm nhập, được khám 
phá, được thể hiện những biện pháp mà tôi đã nghiên cứu vào thực tế giảng dạy 
và thu được kết quả đáng khích lệ. 
 2. Kiến nghị 
Xuất phát từ thực tế dạy học cũng như những thành công và hạn chế 
trong khi thực hiện biện pháp, để góp phần cho việc dạy tiếng Anh đạt hiệu quả 
cao hơn, bản thân tôi có những khuyến nghị thiết thực sau: 
*Đối với tổ, nhóm chuyên môn: 
- Cần tích cực trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, thảo luận các biện pháp, 
hình thức tổ chức dạy học linh hoạt, sáng tạo cho giáo viên. 
- Tham mưu với lạnh đạo nhà trường về những khó khăn, vướng mắc tìm 
cách tháo gỡ, ví dụ như trang thiết bị dạy học, cơ sở vật chất phòng học bộ môn. 
- Hỗ trợ giáo viên trong việc lựa chọn, bổ sung nội dung dạy học, đổi 
mới phương pháp dạy học. 
18 
*Đối với lãnh đạo nhà trường: 
- Cần phải trang bị phòng học bộ môn với đầy đủ trang thiết bị dạy học 
để tránh gây tiếng ồn cho những lớp học bên cạnh trong khi tổ chức các trò 
chơi cũng như không bị tác động của tiếng ồn từ ngoài vào. 
- Cần cung cấp đầy đủ hơn nữa các đồ dùng dạy học hiện đại phục vụ 
thiết thực cho việc giảng dạy như bục giảng điện tử, bảng tương tác, loa đài, 
máy tính, máy chiếu, tranh ảnh, v..v và nhiều đồ dùng cần thiết khác. 
* Đối với Phòng GDĐT, Sở GDĐT: 
- Cần tạo điều kiện cho giáo viên và học sinh có nhiều cơ hội hơn nữa để 
giao lưu, học hỏi và rút kinh nghiệm qua các cuộc hội thảo chuyên đề với các 
chuyên gia trong nước và nước ngoài. 
- Cung cấp đầy đủ tài liệu tham khảo, sách hướng dẫn để giáo viên có 
những biện pháp và hình thức dạy học hiệu quả nhất. 
 Trên đây là những biện pháp mà tôi mạnh dạn đưa ra để tạo hứng thú học 
tiếng Anh cho học sinh khối 4. 
 Những biện pháp tôi đưa ra đã đạt được những kết quả rất đáng khích lệ 
song không thể tránh khỏi những thiếu sót, rất mong được sự đóng góp ý kiến 
của Ban giám khảo để những giải pháp đó được hoàn thiện hơn! 
 Tôi xin chân thành cảm ơn! 
XÁC NHẬN CỦA NHÀ TRƯỜNG 
HIỆU TRƯỞNG 
TP. Bắc Giang, ngày 24 tháng 03 năm 2024 
NGƯỜI VIẾT 
Đào Thị Nga