SKKN Các biện pháp khai thác, sử dụng có hiệu quả công nghệ thông tin trong dạy học nhằm giảm tải lượng công việc cho giáo viên tại Trường THPT Gia Viễn B

giảng dạy và hoạt động học tập của học sinh.
- Tạo môi trường học sinh động, sân chơi trí tuệ thách đấu, lôi kéo được nhiều học sinh tham gia học tập.
- Hỗ trợ học sinh tự học ở nhà một cách linh hoạt, hứng thú, giúp khắc sâu kiến thức một cách tự nhiên nhẹ nhàng.
- Tạo bài tập với số lượng câu hỏi lớn một cách nhanh chóng, chính xác, tiết kiệm thời gian tối ưu cho giáo viên, đặc biệt thích hợp với việc giao bài tập theo chuyên đề chuyên sâu cho học sinh đội tuyển, học sinh khá giỏi (số lượng câu hỏi > = 100 câu / bài)
- Tạo bài kiểm tra trực tuyến qua các ứng dụng games học tập nhanh chóng nhất, tiết kiệm thời gian nhất
- Kiểm soát được việc thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh, đánh giá và nắm bắt được sự tiến bộ của người học.
3. Hiệu quả kinh tế và xã hội dự kiến đạt được:
3.1. Hiệu quả kinh tế: Nghiên cứu của tôi có giá trị hỗ trợ giáo viên trộn đề, sinh đề kiểm tra đánh giá dạng trắc nghiệm, tiết kiệm thời gian công sức (giảm đến 100 lần so với làm thủ công), giảm gấp nhiều lần thời gian so với sử dụng các ứng dụng khác. Phần mềm trộn đề và sinh đề có thể tải miễn phí trên mạng internet. 
Sử dụng các games học tập để giao bài tập củng cố cho học sinh giúp tiết kiệm kinh tế trong việc in sao bài tập, chuyên đề của học sinh, có thể sử dụng nhiều lần và linh hoạt thời gian học tập của học sinh. Đồng thời hỗ trợ các hoạt động giảng dạy và học tập của HS, tạo hứng thú học tập cho các em, song song với đó là hỗ trợ giáo viên trong việc tìm tòi thiết kế bài giảng, khai thác phần mềm học tập có hiệu quả, tiết kiệm thời gian, công sức. 
3.2. Hiệu quả xã hội: 
- Đối với giáo viên: giảm bớt công sức và thời gian cho việc soạn bài giảng, đề kiểm tra đánh giá, tạo thêm hứng thú và sự say mê đối với nghề. Việc đánh giá học sinh trở nên khách quan hơn, cũng như có thêm động lực để tìm tòi, sáng tạo để công việc giảng dạy của giáo viên trở nên nhẹ nhàng và sinh động.
- Đối với học sinh: Hấp thụ kiến thức một cách tự nhiên, sân chơi trí tuệ sinh động đa dạng, không nhàm chán, không mệt mỏi, đầy thách thức nhưng cũng rất lôi cuốn. Tạo được động lực và niềm tin cho các em đặc biệt là HS chậm tiến bộ, HS yếu, HS mất gốc, HS ngại suy nghĩ giúp các em xóa đi những mặc cảm trong học tập, tạo sự gần gũi thân thiết giữa người với người, khiến các em càng học tập chăm chỉ để thể hiện mình trong lớp học, xóa bớt đi khoảng cách giữa HS giỏi với HS yếu hơn, không ai bị bỏ lại phía sau. Khi kết quả học tập tiến bộ hơn, các em trở nên ngoan hơn, chăm chỉ hơn, đoàn kết hơn tránh xa các vấn nạn học đường. Đó là hiệu quả xã hội vô giá mà mô hình trên hy vọng sẽ mang lại.
4. Điều kiện và khả năng áp dụng 
4.1. Khả năng áp dụng: Có khả năng áp dụng trong tất cả các tiết học, ở tất cả các khối lớp và mọi đối tượng HS.
4.2 Điều kiện áp dụng: Để phát huy tối đa tính hiệu quả của mô hình đa dạng này, người GV phải đầu tư vào nội dung lựa chọn câu hỏi cho bài giảng, nghiên cứu tìm tòi các hoạt động cho phù hợp với thời gian, đồng thời phải luôn tự học tự bồi dưỡng cho chính mình để có thể vững vàng hướng dẫn người học theo định hướng mới. Đây là bản sáng kiến của tôi đã thực hiện trong suốt năm học vừa qua tại các lớp mà tôi đảm nhiệm. 
4.3 Danh sách những người đã tham gia áp dụng thử hoặc áp dụng sáng kiến lần đầu:
TT
Họ và tên
Ngày tháng năm sinh
Nơi công tác
Chức danh
Trình độ chuyên môn
Nội dung công việc
1
Đặng Thị Huệ
 10/04/1982
THPT Gia Viễn B
TPCM
Thạc Sĩ
Soạn bài, soạn câu hỏi củng cố theo các đơn vị bài học / chuyên đề cần củng cố
Thiết kế và dạy
Trên đây là kinh nghiệm thực tiễn tôi đã áp dụng trong năm học 2021-2022 đối với học sinh các lớp tôi trực tiếp giảng dạy. Kính đề nghị Hội đồng sáng kiến thẩm định và công nhận cho tôi. Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trong đơn là trung thực, đúng sự thật và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật.
XÁC NHẬN CỦA LÃNH ĐẠO
ĐƠN VỊ CƠ SỞ
Gia Viễn, ngày 10 tháng 5 năm 2022
Người nộp đơn
(Ký và ghi rõ họ tên)
Đặng Thị Huệ

PHẦN II: PHỤ LỤC
I. GIẢI PHÁP 1: Ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác tạo đề, trộn đề trắc nghiệm kiểm tra đánh giá thường xuyên của giáo viên
Để thực hiện trộn một đề trắc nghiệm kiểm tra đánh giá thường xuyên, tôi tải và cài đặt phần mềm ứng dụng Smarttest. Chuẩn bị đề dạng file word để tiến hành trộn. Đề thi cần có đủ số câu hỏi theo yêu cầu mình muốn trộn (50 câu, 60, 80 hoặc 100 câu), đủ các phương án trả lời A, B, C và D, gõ và dấu cách đúng theo tiêu chuẩn của một file word. Một đề thi không cần gõ dấu tap căn đều các phương án trả lời, có thể file dạng như nháp, các phương án trả lời không tô đậm đều nhau. Tôi dùng lệnh “chuẩn hóa tài liệu” để file được căn đều và chỉnh đẹp như ý. Sau khi file đạt được chuẩn đẹp như ý, chúng ta tiến hành trộn. Dưới đây là file ảnh minh họa, một đề thi chưa được chuẩn mực, các câu hỏi chưa được “tap” đều và “tô đậm” các đáp án, khiến cho người đảo sẽ mất thời gian tô từng đáp án và cách đều các phương án trả lời. 
Thực hiện nút “ chuẩn hóa tài liệu” để có được file word chuẩn mực.
Và bây giờ, file word chuẩn của một đề thi đã sẵn sàng để trộn. Đề thi cần phải có đáp án, để tiết kiệm thời gian cho tất cả các ứng dụng mà tôi thực hiện trong năm học vừa qua tôi sử dụng chung một kiểu dạng đánh dấu đáp án đó là tô mầu đỏ.
Bước 1: mở ứng dụng Smarttest, chuyển đổi file đề thi sang định dạng Smarttest. Nếu đề thi thuộc nhóm tự nhiên hoặc xã hội (có một loại nhóm câu hỏi) chúng ta chỉ nhấn một lệnh chung là “ chuyển đổi sang định dạng smarttest”. Còn đối với môn ngoại ngữ (có nhiều nhóm câu hỏi) phải kiểm tra việc chuyển đổi theo từng nhóm để không bỏ sót câu hỏi sau khi chuyển đổi. 
File mẫu định dạng Smarttest đối với môn ngoại ngữ (có nhiều nhóm câu hỏi)
Bước 2: Sau khi chuyển đổi xong sang định dạng smarttest, chúng ta mở cửa sổ smarttest và chuyển file lên đảo. Các thầy cô điền thông tin trên thanh công cụ như tổng số mã đề muốn sinh, thời gian làm bài, tên đề thi phần mềm sẽ tạo đề trong vài giây và xuất cả file đáp án dạng excel cũng như ma trận và phiếu chấm trắc nghiệm. Ở giao diện này các thầy cô nhấn vào mục “ra đề từ file word”, và tải file đã định dạng phía trên lên. Chờ trong vài giây, chúng ta sẽ có những sản phẩm theo yêu cầu. Bằng việc ứng dụng này, tôi đã tiết kiệm được rất nhiều thời gian so với việc sử dụng các ứng dụng khác. 
Với môn tiếng Anh, bộ môn có nhiều nhóm câu hỏi thì định dạng có khác hơn so với các môn tự nhiên và xã hội. Sau khi chuyển sang định dạng smarttest chúng ta chú ý tới các kí hiệu riêng của từng nhóm câu hỏi để phần mềm nhận dạng được và việc đẩy file lên mới thành công.
Bước 3: Điền các thông tin yêu cầu trong đề thi như số lượng đề muốn in sao, thời gian làm bài, khối thi, môn thi, đợi trong vài giây, các thầy cô đã có được số lượng các đề thi, ma trận, đáp án và phiếu trả lời trắc nghiệm.
II. GIẢI PHÁP 2: Ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác giảng dạy và hoạt động học tập của học sinh.
1. Phần mềm Shubclassroom: Tôi sử dụng ứng dụng này trong phần lớn thời gian dạy trực tuyến thông qua các nền tảng như Zoom và Google.meet. Sau bài học, học sinh được thực hành các dạng bài tập củng cố dưới dạng bài tập bình thường hoặc bài kiểm tra trắc nghiệm. Ưu điểm vượt trội của ứng dụng này là giáo viên có thể tải file bài kiểm tra dưới định dạng PDF, file ảnh, hoặc video ngoài file word. Tuy nhiên những file này thích hợp với bài tập tự luyện hơn là bài kiểm tra kiến thức của học sinh. Với một người sử dụng ứng dụng này, thầy cô thường tải câu hỏi lên trang web bằng cách sao chép câu hỏi trên file word, sau đó đánh dấu đáp án, hoặc tải cả file lên, đánh dấu đáp án cho từng câu hỏi trên ứng dụng. Thời gian thực hiện cho một file đề thi với số lượng câu hỏi lớn sẽ chiếm từ khoảng 10-20 phút. Trên ứng dụng này tôi vẫn sử dụng những thủ thuật để giảm bớt lượng thời gian soạn bài và tạo đề cho học sinh thực hiện, với tổng thời gian cho một file văn bản 100 câu hỏi khoảng 01 phút. Như vậy nếu khai thác được những điểm mạnh mà công nghệ thông tin mang lại cho chúng ta thì việc soạn đề, chuyên đề, các dạng bài tập khác nhau không còn là gánh nặng đối với giáo viên. Khó mà tưởng tượng ra được chỉ trong 1 phút các thầy cô có thể tạo được một bài tập chuyên đề số lượng 100 câu hỏi cho học sinh. Dưới đây là file mẫu gồm 100 câu trong một bài test cho học sinh giỏi làm theo chuyên đề.
2. Các ứng dụng games học tập Quizz, Kahoot, Azota, Google form
Tôi sử dụng các ứng dụng games học tập Quizz, Kahoot, Azota, Google formđể tạo bài tập củng cố cho học sinh sau các chuyên đề. Đây là những ứng dụng học tập giúp học sinh tự ôn luyện hoặc làm bài tập theo hướng dẫn của giáo viên trực tiếp trong các giờ học, được thiết kế đa dạng cuốn hút, tạo sân chơi học tập sinh động hấp dẫn. Cũng giống như phần mềm Shubclassroom, khi sử dụng các ứng dụng này người thiết kế câu hỏi bài tập cũng phải thực hiện các thao tác thủ công như cắt dán / copy từng câu hỏi và nhập đáp án hoặc copy cả file văn bản lên và nhập đáp án cho từng câu hỏi. Việc tạo một file bài tập chuyên đề cho học sinh với số lượng câu hỏi lớn sẽ mất nhiều thời gian để thực hiện. Tôi sử dụng các thủ thuật khai thác công nghệ khác nhau để việc ứng dụng như trên chỉ còn tính bằng giây hoặc phút cho mỗi file bài tập. Cụ thể:
a. Quizz: Các bước thực hiện thao tác nhanh để tạo bài và giao bài trên Quizz. Trước tiên tôi chuẩn bị bài tập trắc nghiệm đã có đáp án. Sau đó thực hiện các thao tác chuyển đổi sang định dạng của Quizz theo file mẫu mà ứng dụng yêu cầu. 
file mẫu bài tập trắc nghiệm
Hình minh họa: định dạng file sau khi chuyển đổi để tạo bài trên Quizz.
Bước tiếp theo mở Quizz trên ứng dụng và thực hiện các thao tác theo yêu cầu. Đưa bài tập lên ứng dụng nhanh bằng cách nhập câu hỏi từ trang tính đã được chuyển đổi ở trên, đợi khoảng 10 giây, tôi đã thiết kế xong bài tập trên thư viện tài nguyên của tôi. 
b. Kahoot: Các bước thực hiện thao tác nhanh để tạo bài và giao bài trên Kahoot cũng giống như trên Quizz. Trước tiên tôi chuẩn bị bài tập trắc nghiệm đã có đáp án. Sau đó thực hiện các thao tác chuyển đổi sang định dạng của Kahoot theo file mẫu mà ứng dụng yêu cầu. Các bước tiếp theo thực hiện như các thao tác đối với Quizz. Cứ như vậy tôi tạo bài tập trên Kahooh cũng chỉ mất vài giây để hoàn thành việc đưa một file văn bản lên ứng dụng. Ngoài Kahoot, tôi ứng dụng các games học tập hỗ trợ khác kết hợp như Google Form, Azota hay Blooket  và tận dụng những ưu điểm của từng ứng dụng để liên kết hoặc chuyển hóa cho nhau để giảm tải thời gian và công việc cho việc giảng dạy của mình. 
file mẫu bài tập trắc nghiệm
PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận: 
Dưới đây là kết quả thực hiện nhiệm vụ năm học 2021-2022 của tôi trong việc thực hiện đề tài báo cáo “Các biện pháp khai thác, sử dụng có hiệu quả công nghệ thông tin trong dạy học nhằm giảm tải lượng công việc cho giáo viên”. 
A. KẾT QUẢ CỦA GIẢI PHÁP 1: Ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác tạo đề, trộn đề trắc nghiệm kiểm tra đánh giá thường xuyên của giáo viên.
Trong năm học 2021-2022, tôi đã ứng dụng phần mềm Smarttest trong việc ra đề, trộn đề kiểm tra thường xuyên trên lớp, kiểm tra định kì, bài tập củng cố, và đề khảo sát chất lượng của nhà trường, tổ nhóm giao phó. Việc tạo đề bằng cách đảo một đề trắc nghiệm gốc ra thành nhiều đề khác nhau bằng phương pháp thủ công mà trước đây tôi thường thực hiện thông thường chiếm khoảng 5-10 phút / đề. Đó là khoảng thời gian ngắn nhất có thể để sinh một đề trắc nghiệm từ một người thực hiện thạo các thao tác trong công nghệ như cắt, dán, copy và định dạng file. Việc thực hiện trộn đề thường phát sinh nhiều lỗi khác nhau do người thực hiện không kiểm soát hết được như trong đề còn nhiều câu bị cắt dán giống nhau, nhiều đáp án giống nhau, thiếu đáp án lựa chọn, phông chữ các đáp án không giống nhau, định dạng văn bản chưa chuẩn, các vị trí cách chưa tap đều. Khi sử dụng Smarttest, việc trộn đề với số lượng đề cần in sao lớn số lượng câu hỏi nhiều cũng chỉ còn tính bằng phút hoặc thậm chí bằng giây, nhanh chóng hiệu quả và tránh được tất cả các lỗi mà phương pháp thủ công không thể. Sau khi sinh đề, ứng dụng còn tạo ra ma trận, bảng đáp án và phiếu trả lời trắc nghiệm theo yêu cầu người sử dụng. Việc khai thác công nghệ của tôi giúp tôi hoàn thành nhanh chóng và hiệu quả các nhiệm vụ được giao. Ngoài ra tôi hỗ trợ các đồng nghiệp ở các bộ môn khác trộn đề và sinh đề trong suốt năm học vừa qua, để giờ đây việc tạo đề hay trộn đề không còn là gánh nặng cho giáo viên nữa.
B. KẾT QUẢ CỦA GIẢI PHÁP 2: Ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác giảng dạy và hoạt động học tập của học sinh.
Năm học 2021-2022 là năm đầy biến động do đại dịch Covid-19, với nhiều khoảng thời gian phải nghỉ do giãn cách, việc học tập của học sinh cũng bị ảnh hưởng không nhỏ. Tuy nhiên, với thế mạnh của công nghệ mang lại, tôi đã khai thác và sử dụng một cách tích cực và hiệu quả trong quá trình giảng dạy và ôn luyện và theo dõi sự tiến bộ của người học. Dù học sinh phải nghỉ học trực tiếp để học ở nhà nhưng việc học tập vẫn duy trì hằng ngày qua các ứng dụng games học tập mà tôi thực hiện. Việc ứng dụng games học tập này không chỉ tạo sân chơi học tập, củng cố, ôn tập kiến thức cho học sinh mà còn góp phần tạo hứng thú học tập qua các ứng dụng sinh động, hấp dẫn, thách thứcáp dụng được cho các đối tượng học sinh khác nhau, và trở thành công cụ ôn tập không thể thiếu đối với việc giảng dạy của tôi. Việc ôn tập cho học sinh giỏi đội tuyển với số lượng câu hỏi lớn chưa bao giờ lại được thực hiện dễ dàng đến như vậy. Hay đơn giản, việc lôi kéo học sinh yếu, chậm tiến, ngại tư duy, ngại vượt khó cũng chưa bao giờ lại thực hiện có hiệu quả như tôi đã và đang trải nghiệm trong năm học vừa qua thông qua các bài tập games sôi động hấp dẫn, lôi kéo được nhiều học sinh yếu vào cuộc chơi mà học học mà chơi.
Hình minh họa: báo cáo kết quả thực hiện bài tập củng cố trên Quizz
Hình minh họa: báo cáo kết quả thực hiện bài tập củng cố trên Shubclassroom
2. KIẾN NGHỊ: Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học là tất yếu trong thời đại ngày nay. Với những thế mạnh mà công nghệ mang lại, việc ứng dụng khai thác đòi hỏi người thực hiện phải đầu tư thời gian, công sức, nghiên cứu phương pháp, ứng dụng phù hợp với đặc thù học lớp học, điều kiện sử dụng công nghệ của học sinh, và thiết kế nội dung bài học có chiều sâu, chất lượng, tránh việc lạm dụng công nghệ để giao bài hoặc kiểm tra đánh giá phiến diện. Cần kết hợp hài hòa giữa các biện phát trực tiếp với trực tuyến qua các ứng dụng games học tập và kiểm soát quá trình học tập rèn luyện của học sinh để công nghệ mang lại hiệu quả tối ưu đồng thời giảm bớt lượng công việc của giáo viên. Đề tài được thực hiện trong suốt quá trình dạy học năm học 2021-2022 của tôi ngoài phục vụ cho việc giảng dạy của mình, tôi còn giúp đỡ hỗ trợ đồng nghiệp ở các môn học khác tạo bài tập trên các ứng dụng games học tập và trộn đề sinh đề trong các kì kiểm tra đánh giá. Với kinh nghiệm còn hạn chế, rất mong nhận được ý kiến đóng góp bổ ích từ phía ban Giám Hiệu nhà trường và các thầy cô giáo.
Tác giả
ĐẶNG THỊ HUỆ